El filibusterismo

El filibusterismo

Ni Jose Rizal

INTRODUKSYON

Ang pagsasagawa ng isang Suring Aklat ay ang pagkilala at paglilimiAng pagsasagawa ng isang Suring Aklat ay ang pagkilala at paglilimi ng isang Aklat o Nobela. ng isang Aklat o Nobela. Nabibigay-inspirasyon ang paglikha atNabibigay-inspirasyon ang paglikha at pagsasagawa ng pagsusuring aklat sa mga mambabasa na mag-aral atpagsasagawa ng pagsusuring aklat sa mga mambabasa na mag-aral at magsaliksik ukol sa mga impormasyon, tanong at isyung pumapaloob dito.magsaliksik ukol sa mga impormasyon, tanong at isyung pumapaloob dito. Layon din ng gawaing ito na manghikayat at hamunin din ang mgaLayon din ng gawaing ito na manghikayat at hamunin din ang mga mambabasa na ilabas ang matatangi nilang galing sa pag-unawa upangmambabasa na ilabas ang matatangi nilang galing sa pag-unawa upang mabigyang-kasagutan ang mga katanungang umiikot sa kanilang isipanmabigyang-kasagutan ang mga katanungang umiikot sa kanilang isipan ukol sa nobelang “El Filibusterismo”. Ang Pagsusuring Aklat na ito ayukol sa nobelang “El Filibusterismo”. Ang Pagsusuring Aklat na ito ay nakatutulong din upang mapag-isipan, mapag-usapan, talakayin atnakatutulong din upang mapag-isipan, mapag-usapan, talakayin at mapagtulungang bumuo ng isang solusyon sa mga isyung kinakaharapmapagtulungang bumuo ng isang solusyon sa mga isyung kinakaharap para sa ikabubuti ng pag-intindi o pag-unawa at mapag-aralan angpara sa ikabubuti ng pag-intindi o pag-unawa at mapag-aralan ang nabasang nobela. Ang mga simple ngunit mahahalagang katanungan sanabasang nobela. Ang mga simple ngunit mahahalagang katanungan sa pagsusuring ito na nararapat talakayin na siyang makatutulong sapagsusuring ito na nararapat talakayin na siyang makatutulong sa pagpapaunlad at pagpapalawak ng kaisipan ng mga mag-aaral.pagpapaunlad at pagpapalawak ng kaisipan ng mga mag-aaral.

Talambuhay ng May-Akda

Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda (Hunyo 19, 1861–Disyembre 30, 1896) ay ang pampito sa labing-isang anak ng mag-asawangDisyembre 30, 1896) ay ang pampito sa labing-isang anak ng mag-asawang Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at ng asawa nitong si TeodoraFrancisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro at ng asawa nitong si Teodora Morales Alonzo Realonda y Quintos. Ipinanganak si José Rizal sa Calamba, Laguna.Morales Alonzo Realonda y Quintos. Ipinanganak si José Rizal sa Calamba, Laguna. Sina Saturnina, Paciano, Narcissa, Olimpia, Lucia, Maria, Jose, Concepcion, Josefa,Sina Saturnina, Paciano, Narcissa, Olimpia, Lucia, Maria, Jose, Concepcion, Josefa, Trinidad at Soledad ang kanyang mga kapatid.Trinidad at Soledad ang kanyang mga kapatid.Ang ina ni Rizal ay siyang kaniyang unang guro at nagturo sa kaniya ngAng ina ni Rizal ay siyang kaniyang unang guro at nagturo sa kaniya ng abakada noong siya ay tatlong taon pa lamang. Noong siya naman ay tumuntongabakada noong siya ay tatlong taon pa lamang. Noong siya naman ay tumuntong ng siyam na taon, pinadala siya sa Biñan, Laguna upang mag-aral sa ilalim ngng siyam na taon, pinadala siya sa Biñan, Laguna upang mag-aral sa ilalim ng pamamatnubay ni Justiano Aquino Cruz. Ilang buwan ang nakalipas, pinayuhanpamamatnubay ni Justiano Aquino Cruz. Ilang buwan ang nakalipas, pinayuhan niya ang magulang ni Rizal na pag-aralin siya sa Maynila.niya ang magulang ni Rizal na pag-aralin siya sa Maynila.Ang Ateneo Municipal de Manila ang unang paaralan sa Maynila naAng Ateneo Municipal de Manila ang unang paaralan sa Maynila na kaniyang pinasukan noong ikadalawa ng Enero 1872. Ayon sa isang salin ng Nolikaniyang pinasukan noong ikadalawa ng Enero 1872. Ayon sa isang salin ng Noli me tangere ni Guzman atbp., sa kaniyang pananatili sa paaralang ito, natanggapme tangere ni Guzman atbp., sa kaniyang pananatili sa paaralang ito, natanggap niya ang lahat ng mga pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ngniya ang lahat ng mga pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ng aklat. Sa paaralan ding ito niya natanggap ang kaniyang Batsilyer sa Sining naaklat. Sa paaralan ding ito niya natanggap ang kaniyang Batsilyer sa Sining na may notang sobresalyente kalakip ang pinakamataas na karangalan.may notang sobresalyente kalakip ang pinakamataas na karangalan.Nang sumunod na taon, siya ay kumuha ng Pilosopiya at Panitikan saNang sumunod na taon, siya ay kumuha ng Pilosopiya at Panitikan sa Pamantasan ng Santo Tomas. Sa Ateneo, kasabay niyang kinuha ang agham ngPamantasan ng Santo Tomas. Sa Ateneo, kasabay niyang kinuha ang agham ng Pagsasaka. Pagkaraan, kinuha niya ang kursong panggagamot sa nasabingPagsasaka. Pagkaraan, kinuha niya ang kursong panggagamot sa nasabing Pamantasan (Santo Tomas) pagkatapos mabatid na ang kaniyang ina ay tinubuanPamantasan (Santo Tomas) pagkatapos mabatid na ang kaniyang ina ay tinubuan ng katarata. Noong Mayo 5, 1882, nang dahil sa hindi na niya matanggap angng katarata. Noong Mayo 5, 1882, nang dahil sa hindi na niya matanggap ang tagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring Kastila sa mga katutubongtagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring Kastila sa mga katutubong mag-aaral, nagtungo siya sa Espanya. Doo'y pumasok siya sa Universidad Centralmag-aaral, nagtungo siya sa Espanya. Doo'y pumasok siya sa Universidad Central de Madrid, kung saan, sa ikalawang taon ay natapos niya ang karerang Medisina,de Madrid, kung saan, sa ikalawang taon ay natapos niya ang karerang Medisina, bilang "sobresaliente" (napakahusay). Nang sumunod na taon, nakamit niya angbilang "sobresaliente" (napakahusay). Nang sumunod na taon, nakamit niya ang titulo sa Pilosopiya-at-Titik. Naglakbay siya sa Pransya at nagpakadalubhasa satitulo sa Pilosopiya-at-Titik. Naglakbay siya sa Pransya at nagpakadalubhasa sa paggamot ng sakit sa mata sa isang klinika roon. Pagkatapos ay tumungo siya sapaggamot ng sakit sa mata sa isang klinika roon. Pagkatapos ay tumungo siya sa Heidelberg, Alemanya, kung saan natamo pa ang isang titulo.Heidelberg, Alemanya, kung saan natamo pa ang isang titulo.Sa taon din ng kaniyang pagtatapos ng Medisina, siya ay nag-aral ngSa taon din ng kaniyang pagtatapos ng Medisina, siya ay nag-aral ng wikang Ingles, bilang karagdagan sa mga wikang kaniya nang nalalaman gaya ngwikang Ingles, bilang karagdagan sa mga wikang kaniya nang nalalaman gaya ng Pranses. Isang dalubwika si Rizal na nakaaalam ng Arabe, Katalan, Tsino, Inggles,Pranses. Isang dalubwika si Rizal na nakaaalam ng Arabe, Katalan, Tsino, Inggles, Pranses, Aleman, Griyego, Ebreo, Italyano, Hapon, Latin, Portuges, Ruso, Sanskrit,Pranses, Aleman, Griyego, Ebreo, Italyano, Hapon, Latin, Portuges, Ruso, Sanskrit, Espanyol, Tagalog, at iba pang mga katutubong wika ng Pilipinas.

Iba Pang Aklat Na Sinulat ng May-Akda

Si Rizal ay nakilala sa dalawang nobelang kaniyang isinulat, ang Noli me tangere (Huwag Mo Akong Salingin) na nilimbag sa Berlin, Alemanyame tangere (Huwag Mo Akong Salingin) na nilimbag sa Berlin, Alemanya (1886), sa tulong ni Dr. Maximo Viola. At nilathala ang El Filibusterismo(1886), sa tulong ni Dr. Maximo Viola. At nilathala ang El Filibusterismo (Mga Pagbalakid o Pangungulimbat) sa Gante, Belgica (1891); pinahiram(Mga Pagbalakid o Pangungulimbat) sa Gante, Belgica (1891); pinahiram siya ni Dr. Maximo Viola ng 300 piso sa pagpapalimbag. Naglalaman angsiya ni Dr. Maximo Viola ng 300 piso sa pagpapalimbag. Naglalaman ang mga ito ng mga paglalarawan at pagpuna sa mga nagaganap namga ito ng mga paglalarawan at pagpuna sa mga nagaganap na pangyayari sa lipunang Pilipino ng mga panahong iyon. Ang mga aklat napangyayari sa lipunang Pilipino ng mga panahong iyon. Ang mga aklat na ito ay halaw at hango sa Don Quixote ni Miguel Cervantes, manunulat naito ay halaw at hango sa Don Quixote ni Miguel Cervantes, manunulat na Espanyol. Ang mga ito ang naging daan upang magising ang pagkakaisang-Espanyol. Ang mga ito ang naging daan upang magising ang pagkakaisang-diwa at katauhan ng mga Pilipino, na nauwi sa Rebolusyon ng 1896.diwa at katauhan ng mga Pilipino, na nauwi sa Rebolusyon ng 1896.Noong siya'y walong taong gulang pa, naisulat niya ang tulang SaNoong siya'y walong taong gulang pa, naisulat niya ang tulang Sa aking mga Kabata na naging Sa Aking mga Kababata. Tumutukoy angaking mga Kabata na naging Sa Aking mga Kababata. Tumutukoy ang tulang ito sa pagmamahal sa bayan dahil bata pa lang siya ay nakitaan natulang ito sa pagmamahal sa bayan dahil bata pa lang siya ay nakitaan na siya ng pagiging nasyonalismo. Nang malapit na siyang bitayin, sinulat niyasiya ng pagiging nasyonalismo. Nang malapit na siyang bitayin, sinulat niya Mi Ultimo Adios (Huling Pamamaalam). Kabilang sa iba niyang naisulat ayMi Ultimo Adios (Huling Pamamaalam). Kabilang sa iba niyang naisulat ay ang Awit ni Maria Clara, Pinatutula Ako, Ang Ligpit Kong Tahanan atbp.ang Awit ni Maria Clara, Pinatutula Ako, Ang Ligpit Kong Tahanan atbp.Dagdag dito, si Rizal din ang masugid na taga-ambag ng mga sulatinDagdag dito, si Rizal din ang masugid na taga-ambag ng mga sulatin sa La Solidaridad, isang pahayagang inilunsad ng mga Pilipinongsa La Solidaridad, isang pahayagang inilunsad ng mga Pilipinong repormista sa Espanya. Sumulat siya sa ilalim ng pangalang Dimasalang atrepormista sa Espanya. Sumulat siya sa ilalim ng pangalang Dimasalang at Laong-laan, habang lumagda naman si Marcelo Del Pilar bilang Plaridel.

BUOD

Ang barkong Tabo ay naglalayag nang pasalungat sa agos ng Pasig mula Maynila patungong Laguna de Bay. Kabilang sa mga pasaherom si Simoun, ang mapagpanggap napatungong Laguna de Bay. Kabilang sa mga pasaherom si Simoun, ang mapagpanggap namag-aalahas na nakasalaming may kulay. Si Donya Victorina, ang mapagpanggap na isangmag-aalahas na nakasalaming may kulay. Si Donya Victorina, ang mapagpanggap na isang Europea ngunit isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita. Si Paulita Gomez, kasintahan niEuropea ngunit isa namang Pilipina; tiyahin ni Paulita. Si Paulita Gomez, kasintahan ni Isagani ngunit nagpakasal kay Juanito. Si Ben-zayb, ang mamamahayag sa pahayagan. SiIsagani ngunit nagpakasal kay Juanito. Si Ben-zayb, ang mamamahayag sa pahayagan. Si Don Custodio, ang kilala sa tawag na Buena Tinta. Si Padre Camorra, ang mukhangDon Custodio, ang kilala sa tawag na Buena Tinta. Si Padre Camorra, ang mukhang artilyerong pari. Si Padre Fernandez, ang paring Dominikong may malayang paninindigan.artilyerong pari. Si Padre Fernandez, ang paring Dominikong may malayang paninindigan. Si Padre Florentino, ang amain ni Isagani. Si Padre Irene, ang kaanib ng mga kabataan saSi Padre Florentino, ang amain ni Isagani. Si Padre Irene, ang kaanib ng mga kabataan sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila. At si Basilio, anak ni Sisa, ang mag-aaral ngpagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila. At si Basilio, anak ni Sisa, ang mag-aaral ng medisina at kasintahan ni Juli. Si Isagani , siya ang makatang kasintahan ni Paulita. Simedisina at kasintahan ni Juli. Si Isagani , siya ang makatang kasintahan ni Paulita. Si Kabesang Tales, ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari ng lupang sinasaka naKabesang Tales, ang naghahangad ng karapatan sa pagmamay- ari ng lupang sinasaka na inaangkin ng mga prayle Tandang Selo, Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyanginaangkin ng mga prayle Tandang Selo, Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang sariling apo. Si Ginoong Pasta, ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning legal. Sisariling apo. Si Ginoong Pasta, ang tagapayo ng mga prayle sa mga suliraning legal. Si Placido Penitente, ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag-aral sanhi ng suliraningPlacido Penitente, ang mag-aaral na nawalan ng ganang mag-aral sanhi ng suliraning pampaaralan. Si Juanito Pelaez, ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga propesor;pampaaralan. Si Juanito Pelaez, ang mag-aaral na kinagigiliwan ng mga propesor; nabibilang sa kilalang angkang may dugong Kastila. Si Makaraig, ang mayamang mag-nabibilang sa kilalang angkang may dugong Kastila. Si Makaraig, ang mayamang mag-aaral na masigasig na nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastilaaaral na masigasig na nakikipaglaban para sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila ngunit biglang nawala sa oras ng kagipitan. Si Sandoval, ang kawaning Kastila na sang-ngunit biglang nawala sa oras ng kagipitan. Si Sandoval, ang kawaning Kastila na sang-ayon o panig sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral. Si Juanito Pelaez Quiroga, isangayon o panig sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral. Si Juanito Pelaez Quiroga, isang mangangalakal na Intsik na nais magkaroon ng konsulado sa Pilipinas. Si Juli, anak nimangangalakal na Intsik na nais magkaroon ng konsulado sa Pilipinas. Si Juli, anak ni Kabesang Tales at katipan naman ni Basilio . Si Hermana Bali, siya ang naghimok kay JuliKabesang Tales at katipan naman ni Basilio . Si Hermana Bali, siya ang naghimok kay Juli upang humingi ng tulong kay Padre Camorra. Si Hermana Penchang naman ang mayamanupang humingi ng tulong kay Padre Camorra. Si Hermana Penchang naman ang mayaman at madasaling babae na pinaglilingkuran ni Juli. Si Ginoong Leeds, ang misteryosongat madasaling babae na pinaglilingkuran ni Juli. Si Ginoong Leeds, ang misteryosong Amerikanong nagtatanghal sa perya. Si Imuthis, siya ang mahiwagang ulo sa palabas ni G.Amerikanong nagtatanghal sa perya. Si Imuthis, siya ang mahiwagang ulo sa palabas ni G. Leeds. Leeds. Matapos ang masalimuot na pangyayari na bumabalot sa mga tauhan sa Noli MeMatapos ang masalimuot na pangyayari na bumabalot sa mga tauhan sa Noli Me Tangere, lalo pa itong pinaigting ng diwa ng paghihiganti, karahasan at karuwagan saTangere, lalo pa itong pinaigting ng diwa ng paghihiganti, karahasan at karuwagan sa akdang El Filibusterismo sa panibagong katauhan ni Crisostomo Ibarra bilang Simuon-akdang El Filibusterismo sa panibagong katauhan ni Crisostomo Ibarra bilang Simuon- isang Amerikanong hilaw na mag-aalahas. Gamit ang kanyang taglay na yaman atisang Amerikanong hilaw na mag-aalahas. Gamit ang kanyang taglay na yaman at pagiging malapit sa Gobernador Heneral ng Espanya, unti-unti niyang isinagawa angpagiging malapit sa Gobernador Heneral ng Espanya, unti-unti niyang isinagawa ang kanyang paghihiganti sa mga prayle kasabay ng kanyang pagbabalak na itakas angkanyang paghihiganti sa mga prayle kasabay ng kanyang pagbabalak na itakas ang kanyang pinakamamahal na si Maria Clara mula sa kumbento ng Sta. Clara na maituturingkanyang pinakamamahal na si Maria Clara mula sa kumbento ng Sta. Clara na maituturing na kakambal ng impiyerno. Bilang kanyang paghahanda sa binabalak na pag-aalsa,na kakambal ng impiyerno. Bilang kanyang paghahanda sa binabalak na pag-aalsa, tahimik siyang kumuha ng mga tauhang kanyang magiging kasangkapan. Ang isa sa mgatahimik siyang kumuha ng mga tauhang kanyang magiging kasangkapan. Ang isa sa mga abang ito ay si Kabesang Tales. Ginamit ni Simoun ang pagiging marahas at palaban nitoabang ito ay si Kabesang Tales. Ginamit ni Simoun ang pagiging marahas at palaban nito upang himukin na ipaghiganti ang sariling pamilya. Di nagtagal ay sumanib din angupang himukin na ipaghiganti ang sariling pamilya. Di nagtagal ay sumanib din ang kanyang amang si Tandang Selo sa pagrerebelde bilang tanda ng kanyang galit sa mgakanyang amang si Tandang Selo sa pagrerebelde bilang tanda ng kanyang galit sa mga Kastila partikular ang mga prayle. Ang sumunod naman ay si Quiroga. Siya ay isangKastila partikular ang mga prayle. Ang sumunod naman ay si Quiroga. Siya ay isang negosyanteng Intsik na binigyang tulong-pinansyal ni Simoun kapalit ang kanyangnegosyanteng Intsik na binigyang tulong-pinansyal ni Simoun kapalit ang kanyang pagpahintulot na ilagak ang mga baril na gagamitin sa binabalak na pag-aalsa sa kanyangpagpahintulot na ilagak ang mga baril na gagamitin sa binabalak na pag-aalsa sa kanyang tahanan. ‘Di nagtagal ay nahimok din ni Simoun si Placido Penitente- isang mag-aaral natahanan. ‘Di nagtagal ay nahimok din ni Simoun si Placido Penitente- isang mag-aaral na nakipagtalo sa kanyang guro dahilan sa baluktot nitong pamamalakad. ‘Di naging mahirapnakipagtalo sa kanyang guro dahilan sa baluktot nitong pamamalakad. ‘Di naging mahirap para kay Simoun na manghimok ng kakampi sa dahilang tulad niya rin ang mga ito na napag-alab ang galit sa pakana ng mga kastila. Naiiba sa mga ito si Basilio. Sa kabila ngnapag-alab ang galit sa pakana ng mga kastila. Naiiba sa mga ito si Basilio. Sa kabila ng kapaitan ng kahapon, pinili pa rin niyang mamuhay ng walang bahid ng paghihiganti sakapaitan ng kahapon, pinili pa rin niyang mamuhay ng walang bahid ng paghihiganti sa puso. Lubos niyang pinagpapasalamat ang pagpapaaral sa kanya ni Kapitan Tiyago at angpuso. Lubos niyang pinagpapasalamat ang pagpapaaral sa kanya ni Kapitan Tiyago at ang magandang buhay na kanyang tinatamasa kasama ang kanyang kasintahan na si Julimagandang buhay na kanyang tinatamasa kasama ang kanyang kasintahan na si Juli kaya’t wala na siyang mahihiling pa. Ngunit naging mapaglaro sa kanya ang tadhana.kaya’t wala na siyang mahihiling pa. Ngunit naging mapaglaro sa kanya ang tadhana. Dahil sa pagkakamali ng kanyang mga kamag-aral at mga kasapi sa AWK sa pangungutyaDahil sa pagkakamali ng kanyang mga kamag-aral at mga kasapi sa AWK sa pangungutya at paggawa ng katatawanan sa mga prayle, sila’y napagbintangang mga utak ngat paggawa ng katatawanan sa mga prayle, sila’y napagbintangang mga utak ng pagbabadya ng paghihimagsik sa pamamalakad ng mga kastila. Ang mga nagkalat napagbabadya ng paghihimagsik sa pamamalakad ng mga kastila. Ang mga nagkalat na paskin ay siyang naging matibay na patunay laban sa kanila. Siya’y nakulong at binawianpaskin ay siyang naging matibay na patunay laban sa kanila. Siya’y nakulong at binawian ng lahat ng kasaganahan sa buhay. Kasabay ng kanyang pagkakakulong ay angng lahat ng kasaganahan sa buhay. Kasabay ng kanyang pagkakakulong ay ang misteryosong pagkamatay ni Juli matapos makipagkita kay Padre Camorra upang humingimisteryosong pagkamatay ni Juli matapos makipagkita kay Padre Camorra upang humingi ng tulong para sa kanyang paglaya. Tuluyan naman siyang nagipit ng pumanaw si Kapitanng tulong para sa kanyang paglaya. Tuluyan naman siyang nagipit ng pumanaw si Kapitan Tiyago at nang hindi siya nito pamanahan ni isang kusing. Ang mga paghihirap ng kahaponTiyago at nang hindi siya nito pamanahan ni isang kusing. Ang mga paghihirap ng kahapon na unti-unti siyang binabalikan ay ang naging dahilan upang makianib siya sana unti-unti siyang binabalikan ay ang naging dahilan upang makianib siya sa nanghihinang si Simoun. Lubos ang pagkalumbay ng huli matapos na malaman nananghihinang si Simoun. Lubos ang pagkalumbay ng huli matapos na malaman na pumanaw na ang nag-iisang dalaga na nagbibigay-lakas sa kanya upang ipagpatuloy angpumanaw na ang nag-iisang dalaga na nagbibigay-lakas sa kanya upang ipagpatuloy ang buhay. Ngunit nang magdesisyon si Basilio na makipagtulungan sa kanya, agad na sumibolbuhay. Ngunit nang magdesisyon si Basilio na makipagtulungan sa kanya, agad na sumibol muli ang kanyang diwa ng paghihiganti. Dahil sa mapagbigay na pagmamahal ni Isaganimuli ang kanyang diwa ng paghihiganti. Dahil sa mapagbigay na pagmamahal ni Isagani kay Paulita Gomez hindi naging matagumpay ang balak ni Simoun na pasabugin angkay Paulita Gomez hindi naging matagumpay ang balak ni Simoun na pasabugin ang tahanan ni Kapitan Tiyago na kung saan nagaganap ang magarbong salu-salo ng pag-tahanan ni Kapitan Tiyago na kung saan nagaganap ang magarbong salu-salo ng pag-iisang dibdib ni Juanito Pelaez at Paulita Gomez gamit ang isang mamahaling lampara.iisang dibdib ni Juanito Pelaez at Paulita Gomez gamit ang isang mamahaling lampara. Bagkus, ito pa ang nagsilbing patunay para kay Padre Salvi na siya at si Crisostomo IbarraBagkus, ito pa ang nagsilbing patunay para kay Padre Salvi na siya at si Crisostomo Ibarra ay iisa. Siya’y agad na ipinahanap upang dakipin. Upang magtago siya’y pumunta kaya’t iisa. Siya’y agad na ipinahanap upang dakipin. Upang magtago siya’y pumunta kay Padre Florentino sa pag-aakalang siya’y maiintindihan nito ngunit ang lahat ng kanyangPadre Florentino sa pag-aakalang siya’y maiintindihan nito ngunit ang lahat ng kanyang paniniwala ay sinalungat ng pari. Nang makatanggap sila ng liham na nag-uutos na isukopaniniwala ay sinalungat ng pari. Nang makatanggap sila ng liham na nag-uutos na isuko ang taong tinatago ni Padre Florentino agad na nabuo sa kanyang isipan na mas mabutiang taong tinatago ni Padre Florentino agad na nabuo sa kanyang isipan na mas mabuti pang siya’y magpatiwakal kaysa mapasakamay ng mga kastila. Namatay siyang hindipang siya’y magpatiwakal kaysa mapasakamay ng mga kastila. Namatay siyang hindi yumuyukod sa relihiyon at pamamalakad ng mga dayuhang nagpahirap sa kanya. Angyumuyukod sa relihiyon at pamamalakad ng mga dayuhang nagpahirap sa kanya. Ang kanyang mga kayamanan at labi ay pinaagos ni Padre Florentino sa dagat at ito’y lumubogkanyang mga kayamanan at labi ay pinaagos ni Padre Florentino sa dagat at ito’y lumubog sa kalaliman. Ito’y mananatili sa pagkakasilid hanggang ito’y matuklasan ng hinaharap.

A.Paksa Ng Aklat

Ang Paksa ng Nobelang Nilikha ni Dr. Jose Rizal ay tungkol sa isang lalaking muling nagbalik sa bago at naiibang katauhan. Ang pagiginglalaking muling nagbalik sa bago at naiibang katauhan. Ang pagiging sakim, mapanulsol at masama ang kaniyang naging ugali dulot na rin ngsakim, mapanulsol at masama ang kaniyang naging ugali dulot na rin ng mga mapagparusang mga Kastila na nangapi at nangalipusta sa mga bulagmga mapagparusang mga Kastila na nangapi at nangalipusta sa mga bulag na mga Pilipinong sunud-sunuran sa kanila. Sa muli niyang pagbabalik ayna mga Pilipinong sunud-sunuran sa kanila. Sa muli niyang pagbabalik ay ipinaranas niya ang sariling pamamaraan ng mga Kastila sa bansa at angipinaranas niya ang sariling pamamaraan ng mga Kastila sa bansa at ang mga paraang ito ang siya ring nagpabagsak sa kanila.mga paraang ito ang siya ring nagpabagsak sa kanila.

B.Layunin Ng Aklat Layunin Ng Aklat

Ang nobelang "El Filibusterismo" ay isinulat ng ating magiting naAng nobelang "El Filibusterismo" ay isinulat ng ating magiting na bayaning si Dr. Jose Rizal na buong pusong inalay sa tatlong paring martir,bayaning si Dr. Jose Rizal na buong pusong inalay sa tatlong paring martir, na lalong kilala sa bansag na GOMBURZA - Gomez, Burgos, Zamora. Angna lalong kilala sa bansag na GOMBURZA - Gomez, Burgos, Zamora. Ang layunin ng aklat o ng nasabing nobela ay pampulitika na nagpapadama,layunin ng aklat o ng nasabing nobela ay pampulitika na nagpapadama, nagpapahiwatig at nagpapagising pang lalo sa maalab na hangaringnagpapahiwatig at nagpapagising pang lalo sa maalab na hangaring makapagtamo ng tunay na kalayaan at karapatan ang bayan.

PAGTATAYA

Sa katapusan makikita natin na inamin ni Simoun na siya aySa katapusan makikita natin na inamin ni Simoun na siya ay nagkamali subalit pinanindigan pa din na dapat makamtam ng mga Pilipinonagkamali subalit pinanindigan pa din na dapat makamtam ng mga Pilipino ang kalayaan sa mapagparusang kamay ng mga Kastila. At hindiang kalayaan sa mapagparusang kamay ng mga Kastila. At hindi pinahintulot na siya ay mahuli ng buhay bagkus ay ninais pa niyangpinahintulot na siya ay mahuli ng buhay bagkus ay ninais pa niyang mamatay na lamang. Ipinakita din ang pagkakaiba ng kanilang pananawmamatay na lamang. Ipinakita din ang pagkakaiba ng kanilang pananaw ukol sa paghihiganti, Diyos, at sa mga paraan nito. Nakita din natin ang kabutihan ng isang paring indiyo at ang kasawian at katapusan ni Ibarra nakabutihan ng isang paring indiyo at ang kasawian at katapusan ni Ibarra na nagpanggap na si Simoun.

KONGKLUSYON

A. Nagustuhan Mo Ba Ang Aklat?A. Nagustuhan Mo Ba Ang Aklat?

Ako bilang isang mag-aaral ay nagustuhan ko ang nilalaman ngAko bilang isang mag-aaral ay nagustuhan ko ang nilalaman ng nobelang “El Filibusterismo” ni Dr. Jose Rizal dahil ipinakita nito angnobelang “El Filibusterismo” ni Dr. Jose Rizal dahil ipinakita nito ang kalupitan ng mga Kastila noong panahon ng pananakop nila sa ating bansa.kalupitan ng mga Kastila noong panahon ng pananakop nila sa ating bansa. Dahil dito, namulat ang mga mata ng mga bulag at sunud-sunurang PilipinoDahil dito, namulat ang mga mata ng mga bulag at sunud-sunurang Pilipino na dahilan upang lumaban para sa kalayaan.na dahilan upang lumaban para sa kalayaan.

B. Karapat-dapat Bang Irekomenda Ang Aklat? Bakit?B. Karapat-dapat Bang Irekomenda Ang Aklat? Bakit?

Nararapat na irekomenda ang ganitong uri ng aklat dahilNararapat na irekomenda ang ganitong uri ng aklat dahil nakatutulong ito sa mga mag-aaral upang mapalawak ang kaalaman nila sanakatutulong ito sa mga mag-aaral upang mapalawak ang kaalaman nila sa ukol sa kasaysayan at upang mapabugso na rin nila ang damdamingukol sa kasaysayan at upang mapabugso na rin nila ang damdaming Pilipino. Nakatutulong din ang Aklat na ito upang maipagmalaki natin naPilipino. Nakatutulong din ang Aklat na ito upang maipagmalaki natin na tayo ay isang matapang at makabayang Pilipino.tayo ay isang matapang at makabayang Pilipino.

C. May Natutunan Ka Ba Sa Aklat? May Natutunan Ka Ba Sa Aklat?

Marami akong natutunan sa aklat. Gaya ng pagiging makabayan.Marami akong natutunan sa aklat. Gaya ng pagiging makabayan. Hindi sapat ang paghihiganti bagkus ito’y makapagdudulot lamang ngHindi sapat ang paghihiganti bagkus ito’y makapagdudulot lamang ng hinanakit at kasamaan sa bansa at sa ating kapwa. Natutunan ko ringhinanakit at kasamaan sa bansa at sa ating kapwa. Natutunan ko ring walang magiging alipin kung walang magpapaalipin.walang magiging alipin kung walang magpapaalipin.

D. Paano Mo Mapapaunlad Ang Aklat?

Mapapaunlad ko ang aklat o ang nobela ng ating Pambansang Bayani na si Dr. Jose Rizal kung ito’y madalas kong irerekomenda o ipagmamalakina si Dr. Jose Rizal kung ito’y madalas kong irerekomenda o ipagmamalaki lalung-lalo na sa ibang bansa. Ito’y magiging karangalan para sa ating mgalalung-lalo na sa ibang bansa. Ito’y magiging karangalan para sa ating mga Pilipino at magdadala sa atin ng kagalakan sa puso dahil napatunayan saPilipino at magdadala sa atin ng kagalakan sa puso dahil napatunayan sa nobelang ito na tayong mga Pilipino ay hindi sumusuko sa mga pagsubok.nobelang ito na tayong mga Pilipino ay hindi sumusuko sa mga pagsubok.

E. Masama ba o Mabuti ang aklat? Masama ba o Mabuti ang aklat?

Masasabi kong hati ang aking pananaw sa katanungang ito. SaMasasabi kong hati ang aking pananaw sa katanungang ito. Sa kadahilanang ilan sa bahagi ng nobelang ito ay may masamang bahagi okadahilanang ilan sa bahagi ng nobelang ito ay may masamang bahagi o masamang kaugaliang ipinakita ang mga Pilipino na maituturing na isa ringmasamang kaugaliang ipinakita ang mga Pilipino na maituturing na isa ring kasiraan para sa atin. Kagaya rin ng pagiging makasarili at mapanulsol ngkasiraan para sa atin. Kagaya rin ng pagiging makasarili at mapanulsol ng tauhang nilikha ni Dr. Jose Rizal na si Simoun. Mabuti naman dahil isa angtauhang nilikha ni Dr. Jose Rizal na si Simoun. Mabuti naman dahil isa ang nobelang ito ang nagbukas sa isipan ng mga bulag na Pilipino at magingnobelang ito ang nagbukas sa isipan ng mga bulag na Pilipino at maging daan upang lumaban at mapatunayang tayo’y hindi dapat tinatapakandaan upang lumaban at mapatunayang tayo’y hindi dapat tinatapakan bagkus ay tinitingalaan.